Việt Nam ơi, bao giờ... ?

Bây giờ, ra đường bằng xe máy là nỗi ám ảnh của mình, dù gần như mỗi ngày mình vẫn phải dùng nó, không nhiều thì ít. Trước đây, quãng đường không quá dài, thì mình cũng rất muốn đi bộ, vừa rèn luyện thân thể vừa bảo vệ cho môi trường, nhưng đi bộ thì hít khói xe khí độc vào người có khi nhiều hơn.

Làm bạn với đồ cứu thương đúng một tuần, mình vẫn nghĩ là mình may mắn vì đã không gãy chân trong cú ngã đó. Và nếu có xe hơi hay xe tải nào sau đó không kịp đạp thắng thì mình... tiêu đời! Và khi đi xe máy, mình thực sự thấy rất sợ hãi... vì không biết mình sẽ bị húc vào lúc nào... Có những người phóng xe vèo vèo thật đáng sợ, vừa xem thường tính mạng của chính bản thân họ vừa là tính mạng nỗi đau của người khác - nếu có tai nạn xảy ra. Chạy xe máy lẫn xe hơi trên đường Sài Gòn đã gần 20 năm, nhưng chưa bao giờ mình thấy giao thông quá kinh khủng như những năm gần đây... Đúng ra là, Việt Nam, mà cụ thể là những thành phố lớn, nên cấm xe máy từ 20 năm về trước, thì bây giờ không còn cảnh người người nhà nhà xe máy, ai cũng có thể mua và ai cũng có thể đi, nhưng chẳng mấy ai nắm được hết Luật giao thông, tôn trọng Luật giao thông và có ý thức phát huy cái gọi là văn hóa trong giao thông.

Bao giờ người ta mới đưa Luật giao thông vào dạy trong nhà trường, thay vì nhồi nhét những kiến thức vô bổ khác ?

Bao giờ người ta mới đưa những bài học về ý thức nơi công cộng, tinh thần vì cộng đồng và bảo vệ hành tinh xanh trở thành những bài học hằng ngày, lặp đi lặp lại để thành tiềm thức trong chương trình giáo dục cho học sinh ?

Và bao giờ Việt Nam mới thôi... xe máy, người người đi bộ đến các trạm xe buýt văn minh sạch sẽ, trạm tàu điện trên không hay tàu điện ngầm... ? Chính phủ đã làm gì, thu thuế nhập khẩu xe máy xe hơi trong chừng ấy năm chưa đủ hay sao ? Chừng nào mới đủ để Việt Nam một năm không mất đi hơn 12.000 mạng người, bằng khoảng 40 vụ rơi máy bay vì tai nạn giao thông ? Chừng nào mới không có một cái Lễ tưởng niệm người chết vì tai nạn giao thông vào ngày 19/11 vừa qua mà chỉ Việt Nam mới có ? Chừng nào mới không còn cảnh con thơ không mất mẹ, chồng không mất vợ, cha già không phải khóc thương tiếc con trẻ vì những tai nạn giao thông hết sức vô lý như vậy ?

Nhớ hồi đi Myanmar, đến thủ đô Yangon của đất nước còn rất nghèo nàn và lạc hậu vì bị Mỹ và Châu Âu cấm vận này, mình ngạc nhiên một điều là họ hoàn toàn cấm xe máy, dù xe hơi xe buýt của họ phần lớn là cũ kỹ - những xe được sản xuất từ thập niên 70, 80. Số lượng xe cũng không nhiều, còn người đi bộ trên vỉa hè thì rất đông. Cảnh tượng ở đất nước này hiện nay rất giống Việt Nam mình hơn 20 năm về trước, lúc Mỹ chưa gỡ bỏ cấm vận. Chính phủ Việt Nam bây giờ vẫn chưa chịu nhận ra sai lầm của mình trong chính sách và quản lý giao thông đô thị khi cho nhập khẩu xe máy tràn lan, kể cả xe máy lắp ráp từ phụ kiện nhập khẩu, xe máy nhập khẩu từ Trung Quốc chất lượng không cao. Để bây giờ, lại xoay ra làm một trò lạ lùng là hạn chế xe cá nhân. Nếu phát triển mạng lưới giao thông công cộng tốt, ai dại gì mà đi xe máy ? Xe hơi thì đắt đỏ bởi thuế má và phí đường bộ, đậu xe... nếu không phải để tránh mưa nắng khói bụi và an toàn hơn xe máy, chẳng ai muốn gánh thêm quá nhiều chi phí...

 đường phố ở Yangon, Myanmar

Mình đã từng chứng kiến những cái chết trên đường phố Sài Gòn, hai xe máy đấu đầu nhau, cả hai tay lái đều văng xa xe của họ, người nằm bất động, người mũ bảo hiểm bị rơi ra, đập đầu vào gờ vỉa hè, dãy lên vài cái rồi đi... không biết là thiên đường hay địa ngục, nhưng trong một vũng máu từ từ chảy ra... Nếu chứng kiến cảnh này, bạn sẽ chùn tay khi lái xe... run rẩy và có thể mấy ngày sau không nuốt nổi cái gì...

Người Việt mình hay có câu: "Sống chết có số", nhưng ai biết được số mình sống được bao lâu ? Người Việt, nhất là những người sống ở thành phố lớn, đang mất đi rất nhiều thứ khi đi lại trên đường bằng xe máy, trong cảnh giao thông hỗn loạn, đầy nguy hiểm. Sức khỏe, năng lượng, thời gian, và cả hạnh phúc, sự bình yên. Ra đường giống như ra chiến trường vậy, trở về sống sót lành lặn là tự thấy mình may mắn đi nha bạn.